Paweł Bieławus

Dwa miasta stołeczne, Warszawę і Mińsk, dzieli zaledwie 500 kilometrów. Ale ta odległość oddziela Polskę od Białorusi nie tyle geograficznie, co raczej geopolitycznie. Pomiędzy obydwoma krajami  – przez Zachodni Bug, lasy i łąki  – przebiega granica między Zachodem i Wschodem, UE i jej przeciwieństwem, demokracją i tylko niespełna demokracją, Europą i czymś tylko do Europy podobnym. Wreszcie, granica biegnie wąskimi i szerokimi torami kolejowymi, które zmuszają podróżujących pociągiem “Mińsk-Warszawa” do dwugodzinnego, nocnego oczekiwania na pozwolenie na wjazd do kraju, gdzie jak się wydaje czeka się na nas, lecz na wszelki wypadek nie wszystkich tam się wpuszcza.

Roman Jakauleuski

Białoruska dyskusja o szczęśliwej przyszłości kraju, o potrzebie której tak dużo mówili lokalni demokraci, właśnie się rozpoczęła. Wywołali ją jednak nie dzierżący w rękach władzę, a eurooptymiści należący do różnych struktur. Twierdzą, że w Europie czekają na powrót Białorusi. W tym celu proponują narzędzie w postaci programu „Partnerstwo wschodnie”. Nagły wzrost zainteresowania eurooptymistów suwerenną Białorusią dziwnym trafem zbiegł się z sensacyjnie szczerymi wypowiedziami niektórych eurosceptyków.

Franc Czarnyszewicz

Kiedyś na jednym z licznych szkoleń, poświęconych polskiemu doświadczeniu transformacji politycznych i gospodarczych, z polskiej strony nieoczekiwanie padł zarzut. Zarzut, który wywołał u wielu z obecnych Białorusinów szczere zdziwienie, a u niektórych nawet wzbudził oburzenie. Zdanie zabrzmiało mniej więcej tak: ” Białorusini są złymi uczniami. Uczyliśmy ich demokracji, wydaliśmy sporo pieniędzy, a oni nie zdołali zrobić rewolucji, chociaż mieli prawie taką samą sytuację jak Polacy podczas stanu wojennego”. Nieoczekiwane stały się nie tyle że słowa o “złych uczniach”, ale bezpośrednie porównanie białoruskiej sytuacji politycznej do czasów “Solidarności” w Polsce.

Paweł Usau

Nie budzi wątpliwości fakt, że Polska jest jednym z najaktywniejszych graczy geopolitycznych w Europie Wschodniej. Nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ uzasadnienie leży w jej tradycjach historycznych, położeniu geograficznym i wewnętrznej woli politycznej. Dążenie do tego, aby odrodzić byłą sławę Rzeczypospolitej, w dużym stopniu wpływa na strategię geopolityczną dzisiejszej Polski oraz warunkuje jej relacje z partnerami wschodnimi, przede wszystkim, z Ukrainą i Białorusią.

Chwiedar Skrajnowicz

W tym roku mija dwadzieścia lat od chwili, gdy Rzeczpospolita Polska rozpoczęła proces żegnania się z socjalistycznym dziedzictwem, z niezapomnianymi latami “demokracji ludowej”. “Wszystko zaczęło się w Gdańsku” – to hasło przewodnie było wielokrotnie powtarzane w pracach historyków i rozważaniach zwykłych ludzi po tej stronie naszej granicy z Unią Europejską. Proces, rozpoczęty przez robotników Stoczni Gdańskiej, poza granicami Polski przebiegał nie mniej burzliwie niż w “ojczyźnie”. W pamięci pozostają wzruszające do łez uściski Niemców na tle zburzonego muru, wraz z nie mniej wzruszającymi, również do łez, obrazami strajkujących w Wilnie, niemal wdeptanych w bruk.

Piotr Rudkouski

Na początku może odrobina wspomnień. Był rok 198… Nie pamiętam dokładnie, ale było to raczej w drugiej połowie osiemdziesiątych. Pamiętam, jak próbowaliśmy z ojcem za pomocą sowieckiego telewizora „Horyzont” „złowić Polskę”, co rzeczywiście czasem się udawało na skutek bardzo precyzyjnego ukierunkowania anteny, umieszczonej na cztero- czy pięciometrowej żerdzi. W pewnym momencie ojciec woła do mnie: „Jest, jest!” To znaczy, mam kończyć gimnastykowanie się z ową żerdzią, bo „Polska” została złapana.

Lina Nowik

Demokratyczna rewolucja z 1989 r. w Polsce, pierwsza tego rodzaju w Europie Wschodniej, stała się początkiem zmian we wszystkich sferach życia państwa polskiego. Zwycięstwo nad trzema dinozaurami radzieckiego modelu zarządzania państwem – monopolem politycznym jednej partii, utrzymywaniem władzy państwowej i majątku państwowego w jednych rękach wymagało zasadniczych zmian, zarówno trzeciego sektora– społecznego, jak i pierwszego – państwowego. Co do branży przedsiębiorców, to okazało się, że budować trzeba ją w ogóle od zera. To wszystko wymagało także nowej kadry: tak czy inaczej, ekipy nadal „decydowały o wszystkim”. Właśnie dlatego jedną z najważniejszych moim zdaniem reform stała się reforma edukacji.

Alaksandar Kłaskouski

Pewnego sierpniowego dnia 29 lat temu nagle poczułem się w skórze (a dokładniej w „butach z kirzy”) niemalże okupanta. Plotkowano, że nasza zmobilizowana nagle dywizja rusza na Polskę.
Czy było to prawdą? To wojskowa tajemnica.

Juraś Kałasouski

Zwycięstwo “Solidarności” w wyborach w 1989 roku w Polsce i uchwalenie Deklaracji o Suwerenności Państwowej Białorusі jako statusu prawa konstytucyjnego dzięki staraniom BNF(Białoruski Front Ludowy – Biełaruski Narodny Frony- red.) w 1991 roku doprowadziły odpowiednio do zakończenia istnienia PRL i BSRR, a także do schyłku władzy komunistów w krajach sąsiedzkich. Ale dalej Białoruś і Polskа poszły różnymi drogami…